در واقع تاریخچه کفیر به قرن ها پیش به چوپانان قفقاز بر می گردد . آنها کشف کرده اند که شیر تازه ای که در کیسه های چرمی حمل می شود به صورت یک نوشیدنی لذت بخش گازدار در می آید ، نام کفیر از زبان ترکی گرفته شده است . قسمت اول این کلمه یعنی « کف » در زبان ترکی به معنی لذت بخش می باشد که احتمالاً طرز بیان چوپانهایی بوده است که از این محصول استفاده می کردند . کفیر به ندرت در خارج از کوه های قفقاز شناخته شده است کفیر دارای ارزش بالای تغذیه ای و بیولژیکی بوده و در سطح وسیع سنی جهت تضمین سلامت مردم توصیه و تجویز می گردد . بخصوص برای بیمارانی که از ناراحتی های گوارشی و فشار خون ،قلب و انرژی رنج می برند توصیه شده است . مزه ملایم کفیر و خصوصیات آن سبب تسهیل ترشح بزاق و ترشح آنزیم در معده و نیز بهبود حرکات دودی روده ها می گردد . کفیر در افزایش حرکات غذا در روده مساعدت نموده از طرفی حضور برخی اسیدهای مفیدو همچنین آنتی بیوتیک موجود در کفیر موجب مهار کردن فرآیند فساد در روده کوچک می گردد .
کفیر معروفترین شیر تخمیری است که منشأ آن به کوه های قفقاز بر می گردد ، قفقازی ها به داشتن طول عمر بالای صد سال مشهورند. اعتقاد بر این است که مصرف کفیر ارتباط زیادی با طول عمر در قفقاز دارد دانشمندان زیادی فواید کفیر را تأیید کرده اند، اما هنوز در حال اثبات یافته های تجربی هستند ، کفیر در اصل دانه هایی به شکل کلم است که رنگی سفید متمایل به شیری و هر دانه 3 تا 20 میلی متر قطر دارند و از قرار دادن این دانه ها در شیر ماست کفیر و همچنین نوشیدنی کفیر) یک توده یکنواخت به رنگ کرم و با قوام و با یک مزه ترشح فرح بخش و کمی گازدار تشکیل شده است .(بدست می آید
بعنوان مثال مصرف سرانه کفیر در سال 1980 در کشورهایی مانند روسیه ، آذربایجان 5 کیلوگرم در سال بوده است با وجود این در کشور ما هنوز ناشناخته است و فقط در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی روی آن بحث می گردد .
اخیراً بعد از تجزیه شوروی سابق و گشوده شدن مرزهای شمالی کشورمان به روی جمهوری های تازه استقلال یافته ، دانه های کفیر توسط مسافرین وارد کشور شده و بطور سنتی در منازل تهیه و مصرف می گردد بخاطر وجود مخمرها در کفیر که نقش اساسی را در این محصول بازی می کنند که این نوع مخمرها منابع بسیار خوب ویتامین D ، پروتئین ، بعضی اسیدهای آمینه و دیگر ترکیبات عالی پیچیده می باشند . این مخمرها همچنین بعنوان منبع غذایی در انسان مورد استفاده قرار می گیرند و بعلت اینکه حاوی مقادیر زیادی ویتامین ب هستند توسط بسیاری از مردم که از بیماری کمبود ویتامین رنج می برند و یا مقدار ویتامین موجود در رژیم غذایی آنها کافی نیست بعنوان مکمل غذایی استفاده می شود .
خواص درمانی و روش مصرف
مصرف روزانه 2 لیوان از نوشیدنی کفیردر جهت پیشگیری و حتی درمان موارد ذیل مفید است :
کفیر منبع بسیار مهمی از ویتامین های گروه B خصوصاً گروه B1,B12 میباشند که به سیستم گوارشی کمک می نماید تا سایر ویتامین های این گروه از قبیل اسید فولیک ،اسید پانتونیک و ویتامین B12 به میزان بیش از آنچه که در شیر موجود است مقدار بیشتری را جذب نماید و از این طریق کمک قابل توجهی در شادابی پوست و بالا بردن طول عمر دارد .
پیشگیری از پیری زودرس : دانشمندان درباره علل پیری زودرس معتقد هستند که وجود مواد حاصله از فعالیت های میکروب های ناشی از گندیدگی در روده باعث پیری زودرس و کوتاهی عمر می شود و مصرف شیرهای تخمیری مثل کفیر با تغییرات pH محیط روده مانع رشد و نمو فعالیت این باکتری های مضر شده و در نتیجه موجب ازدیاد عمر می گردد . بنابراین به شما توصیه می گردد حتماً روانه 1 الی 2 لیوان کفیر بعنوان نوشیدنی در وعده های غذایی خود جا دهید که همیشه شاداب باشید .
تقویت اعصاب ، آرامبخش خواب : کفیر منبع کامل پروتئین بوده و حاوی تعداد زیادی از اسیدهای آمینه ضروری برای سلامت بدن می باشد . از جمله این اسیدهای آمینه تریپتوفان بوده که ماده مناسبی برای تعدد سیستم عصبی می باشد و از انجایی که این محصول موجب جذب و ذخیره کلسیم و منیزیم میگردد ? در نتیجه در تقویت سیستم عصبی موثر است و در افرادی که از بی خوابی و استرس رنج می برند می تواند آرام بخش و کمک کننده باشد .
رفع مشکل هضم لاکتوز : کفیر از طریق بهبود هضم لاکتوز و بالابردن مقاومت بدن نسبت به لاکتوز خصصوصاً در افرادی که مبتلا به عدم تحمل لاکتوز می باشند می تواند نقش مفید و ارزنده ای داشته باشد .
مکمل غذایی : باکتری ها و مخمرهای فعال در کفیر نسبت به ماست ارزش تغذیه ای بالاتری را فراهم می نماید که به عنوان تغذیه تکمیلی برای زنان باردار و شیرده توصیه می گردد و از انجایی که سایز دلمه کفیر نسبت به ماست کوچکتر بوده هضم آن راحت تر و برای بچه ها و افراد مسن مفید وباارزش است .
تقویت سیستم ایمنی : کفیر به بالا بردن سیستم ایمنی بدن کمک می کند و قادر خواهد بود در جلوگیری و کمک به درمان بیماری هایی از قبیل سرماخوردگی ،بیماری های عفونی ،ایدز،سرطان و … موثر باشد .
- نارحتی های گوارشی
- درمان اسهال و ضد عفونی کننده محیط روده
- درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی
- درمان فشار خون
- موثر در زیبایی پوست
- افزایش حرکات دودی روده و درمان قطعی یبوست
- سرشار از ویتامین های گروه B مانند نیاسین ، پیرودوکسین و اسید فولیک
- درمان آلرژی
- رفع گاز معده و روده
- مقاوم کردن سیستم ایمنی بدن در مقابل عوامل بیماری زا
- اصلاح سیستم گوارشی در زمان مصرف داروهای آنتی بیوتیک
- غنی از کلسیم ، فیبر و پروتئین
- کفیر به عنوان منبع غنی از ویتامین K ،کلسیم و پتاسیم به شمار می رود .
نکته ی مهم : مصرف نوشیدنی های تخمیری با وجود انواع ویتامین ها و مواد مغذی می تواند جانشین مناسبی برای نوشیدنی های مصنوعی که با انواع رنگ های مصنوعی، شکر و مواد شیمیایی تولید می شوند، باشد، چون علاوه بر اینکه خطرات آنها را ندارد، منافع زیادی برای سلامتی دارد.
به امید روزی که تولید این نوشیدنی ها با تنوع زیاد در کشور ما نیز گسترش یابد.